De bloementuinen zijn overdadig, de hortensia’s minstens drie meter hoog. Geen wonder, grinniken we tegen elkaar, met al die regen. En dan in de zomer nog van die lange dagen omdat je hier zo noordelijk zit – dat wil wel.
Vandaag starten we de Southwest Coastal 300, een toeristische route langs de kust door het zuidwesten van Schotland van 300 mijl lang. We zullen er zo nu en dan misschien iets van afwijken, want je moet pragmatisch omgaan met smalle landelijke wegen.
Het zuidwesten, Dumfries and Galloway, is een schitterende en rustige streek. Zo rustig, dat er best wel wat meer toeristen mogen komen, vindt Visit Scotland; vandaar dat ons deze journalistieke reis is aangeboden met als aanvang dit gebied.
Sweetheart Abbey
We beginnen met Sweetheart Abbey in New Abbey. De weg ernaartoe is smal, af en toe moeten we middenop rijden om niet in de bomen verstrikt te raken, maar de vergezichten op zee zijn formidabel.
Sweetheart Abbey is een vervallen abdij die in de dertiende eeuw is gesticht door Lady Devorgilla als eerbetoon aan haar man, John Balliol. Ze was nogal gek op hem, en had na zijn overlijden zijn hart laten balsemen en dat in een kistje gedaan dat ze continu bij zich droeg. Toen twintig jaar later ook haar tijd gekomen was, is ze samen met het hart begraven in de kerk, waarna de monniken hun klooster voortaan ‘Sweetheart Abbey’ noemden. Naar dat hart dus en alle toestanden eromheen.
Sweetheart Abbey met begraafplaats 
Sweetheart Abbey met overblijfselen klooster
Het complex is zo vervallen, dat het nogal risicovol is om in de dakloze kerk komen. Er worden restauratiewerkzaamheden uitgevoerd om de ruïne zodanig op te kalefateren dat hij geen gevaar meer vormt. We kunnen dus helaas niet naar binnen, voor zover je van binnen kunt spreken als er geen dak is.
Watermolen
Maar no worries, verderop in dit dorp is nog een attractie: een watermolen voor het malen van graan. Deze stamt oorspronkelijk ook uit de dertiende eeuw, maar er is natuurlijk in de loop der eeuwen wel het een en ander aan vertimmerd. De huidige molen is in 1948 buiten gebruik gesteld, maar is inmiddels gerestaureerd en wordt beheerd door ‘Historic Scotland’. Hij ziet er patent uit en ook de binnenkant is tot in de puntjes verzorgd. De vrijwilliger van dienst is er behoorlijk trots op, maar de molen kan nu niet draaien, al is er water genoeg. Een “exotic weed from New-Zealand” gooit roet in het eten. Dat weed moet met beleid uit de Mill Pond, de molenvijver, worden verwijderd, want het mag zich absoluut niet verspreiden. Het wachten is op experts die een handje helpen.
Houten waterrad 
Binnenkant molen
Een andere toerist komt vrolijk binnen en vraagt: “Hoe weet je of het zomer is in Schotland?” Ja hoor, vertel maar, zegt onze lichaamstaal. “Dan is de regen warmer!”
Onze vrijwilliger laat zich niet kisten. “Woensdag gaat de zon weer schijnen”, riposteert hij. “Morgen woensdag of volgende week?”, vraag ik (ik kan zo naïef zijn, zucht). “Volgend jaar. Volgend jaar woensdag!”
Dumfries en Peter Pan
Het stadje Dumfries heeft een belangrijke regionale functie, en het zal best een aardige plaats zijn, maar in de regen ziet het er toch een beetje somber uit.
Scholieren in uniform 
Standbeeld van nationale dichter Robbie Burns, overleden in Dumfries 
Rivier de Nith
We bezoeken Moat Brae House, waar sinds deze zomer het Peter Pan museum gevestigd is. In de tweede helft van de negentiende eeuw zat hier een school, en J.M. Barrie (1860 – 1937), de latere schrijver van Peter Pan, was er leerling tussen 1873 en 1878. Jamie speelde er in de prachtige tuin aan de rivier de Nith uitgebreide zelfverzonnen piratenspellen met zijn schoolvrienden. Eigenlijk mochten de jongens daar niet zo vaak spelen, zeker ’s avonds niet, maar de schooldirecteur was een aardige man die het belang van spelen onderkende en hij kneep een oogje toe als ze weer eens over de muur klommen.
Moat Brae House 
De tuin aan de Nith waar de jongens ingewikkelde piratenspellen speelden
Die piratenspellen hebben Jamie, later James, geïnspireerd bij het schrijven over de belevenissen van Peter Pan, de jongen die nooit volwassen wordt, en zijn doodsvijand Kapitein Haak. Peter Pan zelf zou verwijzen naar Jamies oudere broer David, die op zijn veertiende was omgekomen bij een schaatsongeluk. Jamies moeder was kapot van verdriet en probeerde zichzelf tevergeefs te troosten met de gedachte dat ‘David altijd een jongen zou blijven’.
Moat Brae is op zijn beurt geïnspireerd door de speelse Peter Pan. Het hele kinderliteratuur-museum ademt spel en het vertellen van verhalen, voor en door zowel kinderen als volwassenen. Het gebouw is prachtig gerestaureerd nadat het in 2009 op het nippertje (drie dagen, dat heb je het wel over een nippertje) van de sloop is gered en doordat veel mensen, onder wie AbFab-actrice Joanna Lumley, zich met hart en ziel hebben ingezet voor de stichting van dit museum.
Eetzaal van de jongens 
Spelen in het museum 
Poppenhuis uit 1920 (spelen voor volwassenen)
We raken gezellig aan de praat met een dame die vers uit een tuin komt (werkkleding, haar in de war, groezelige handen) en die overal bloemen neerzet. Ze blijkt een echte dame, Dame Barbara Kelly, de voorzitter van de Peter Pan Moat Brae Trust. Ze hoopt op meer toerisme in deze streek en wil van Galloway het derde Nationaal Park van Schotland maken. Als we later een gelikte foto van haar in een brochure over Moat Brae zien, herkennen we haar nauwelijks.
Kirkudbright
Kirkudbright (spreek uit: Kurkóebrie) is een schattig havenstadje aan de rivier de Dee dat al meer dan honderd jaar schilders en andere kunstenaars aantrekt.
Haven Kirkudbright
We hebben nog heel even tijd voordat Kirkudbright Galleries sluit. Gelukkig kunnen we in de straat voor de deur parkeren en snellen we naar binnen. Er zijn vier verdiepingen met verschillende ‘galleries’ waar werk van min of meer plaatselijke kunstenaars staat en hangt. Er heerst een lekker sfeertje en we zijn erg onder de indruk van de broers en zus Faed.
Museum in voormalig stadhuis 
Shakespeare-scène van John Faed 
Gave gezichtjes
Fijne camping
Als we vlakbij onze gereserveerde camping zijn zien we een man in een blauw regenpak zijn hond uitlaten. Hij zwaait naar ons en blijkt Neil te heten. Hij is eigenaar van de camping. Even de hond naarbinnen en dan wijst hij ons onze plek.
Neil bij zijn awards
Neil wil dat Galloway een Nationaal Park wordt. Dat is toevallig, zeggen wij, dat wil mevrouw Kelly ook. O, maar die kent hij wel, die ziet hij vanavond bij de Rotary.
De camping, Solway View Holidays, heeft awardwinning mooie voorzieningen en ligt schitterend aan de Kirkudbright Bay. Het is dat het nog steeds regent, anders zouden we er meteen op uit gaan om de omgeving te verkennen. Nu moet dat tot morgen wachten.
Vandaag gereden: 95 km
