Onze eerste stop vandaag is vlak om de hoek bij de camping: de koekjesfabriek van Walkers waar we in de fabriekswinkel (Shortbread Shop) uitgebreid kijken én kopen.
Koekjes, koekjes en koekjes
De tweede stop is ook dichtbij: de Speyside Cooperage. Cooperage betekent kuiperij, het maken van houten vaten. In Nederland behoort het tot de oude, bijna uitgestorven ambachten, maar hier in Craigellachie is cooperage alive and kicking. Speyside Cooperage is de grootste in het Verenigd Koninkrijk, en de enige met een bezoekerscentrum. Zeggen ze zelf.
Bezoekerscentrum van Speyside Cooperage
We doen mee aan de rondleiding die bestaat uit een video van een kwartier voor de broodnodige basiskennis en dan een tour over galerijen waarbij je van bovenaf de werkplaatsen kunt bekijken. De gids vertelt ondertussen wetenswaardigheden en beantwoordt vragen, voorzover ze boven de herrie van het getimmer uit kan komen.
Kuipers aan het werk 
Heel hard aan het werk
Het vervaardigen van tonnen gebeurt al duizenden jaren op dezelfde ambachtelijke wijze, zegt de gids trots. Voor whiskyvaten wordt eikenhout gebruikt, van ofwel Amerikaanse witte eiken of Europese eiken. Vandaar het eikeltje in het logo van het bedrijf; want een eikel – dat is waar het allemaal mee begint. Een vat heeft een levensduur van zo’n zestig jaar, maar in die tijd wordt het wel af en toe onderhanden genomen. Zoals we hier en nu kunnen zien, want de mannen beneden zijn vandaag vaten aan het renoveren.
Een lege ton weegt honderd kilo 
De machine rechts spant de hoepels
De mannen (kuipers zijn allemaal mannen, het is fysiek heel zwaar werk) werken keihard en bewegen razendsnel. “Ze worden per vat betaald”, verklaart de gids. Maar ze zijn wel in vaste dienst, zegt ze desgevraagd. Er werken twaalf gediplomeerde kuipers en acht leerlingen. De opleiding duurt vier jaar waarna de leerjongens ritueel worden ingewijd met een ‘blackening’, zoals dat al sinds de veertiende eeuw gebeurt. Ze worden ingesmeerd met stroop en meel en dan in een ton door de kuiperij gerold. Het is groot feest, en ook de jongens zelf – voor wie het op zich natuurlijk geen verrassing is, alleen het moment waarop wel – ondergaan het vrolijk.
Blije gezichten bij de blackening
Er is nog een aantrekkelijk winkeltje waar je onder meer spullen kunt kopen die van het hout van afgedankte vaten zijn gemaakt – van waxinelichthoudertjes tot horloges – en in het restaurantje mogen we gratis whiskylikeur proeven. Doen we niet, maar het is natuurlijk aardig bedoeld.
Winkeltje 
Whiskylikeur proeven 
Charles en Camilla waren hier ook
Kasteel en vuurtoren
Het is vandaag mooi weer dus vinden we het de moeite waard om door te rijden naar de vuurtoren in Fraserburgh, de Kinnaird Head Castle and Lighthouse. De vuurtoren is bijzonder: hij is gebouwd ín een kasteel en wordt onderhouden door het Museum of Scottish Lighthouses.
Museumingang 
Kasteelvuurtoren
We bezoeken het museum en gaan mee met een rondleiding naar, in en op de vuurtoren. De vuurtoren is sinds 1991 buiten gebruik, er staat een nieuwe, kleinere met een fellere lamp vlak voor hem. De vuurtorenwachter is niet meer – de huidige vuurtoren wordt vanuit Edinburgh bestuurd.
Vuurtorenlenzen in het museum 
Rondleiding: oude en nieuwe vuurtoren en palen om visnetten op te drogen
Als we naar de vuurtoren lopen, komen we langs de misthoorn uit 1902. Zo’n misthoorn maakte met behulp van perslucht een toeterend geluid in een bepaald patroon om bij slecht zicht schepen te waarschuwen. Het maken van die perslucht had vrij veel voeten in de aarde; er was een enorme machinekamer voor opgetuigd.
Misthoorn 
Engine Room
De vuurtoren wordt nauwgezet onderhouden en ziet er spic en span uit. De ingenieur die het geheel ontworpen heeft is Robert Stevenson, die we al kennen van de vuurtoren op Mull of Galloway. Eigenlijk had hij het oorspronkelijke kasteel willen slopen, maar zijn goede vriend Sir Walter Scott (inderdaad, de beroemde schrijver) overtuigde hem ervan dat zo’n kasteelbasis juist schilderachtig was.
Woning van de vuurtorenwachter en zijn gezin 
De olietanks bevatten brandstof voor één jaar licht 
Uitzicht vanaf de vuurtoren 
De trap van boven gezien, de gewichten aan de kettingen dreven de draaiende lamp aan, als bij een klok
Britstop in Garmouth
We overnachten aan de noordkust in het plaatsje Garmouth, dat aan de monding van de Spey ligt. (De naam is verwarrend, want je zou Speymouth verwachten. Maar Garmouth komt het het Gaelic ‘gearr magh’, wat zoiets als ‘smalle vlakte’ betekent.) De parkeerplaats van Garmouth Hotel is niet echt gezellig, maar wel rustig én gratis, want het is een Britstop. We eten in het hotel (je moet toch wat terug doen voor een gratis overnachting) en worden daarbij bediend door Harry uit Nieuw-Zeeland, die twee jaar op wereldreis is en hier bij zijn vroegere nanny een baantje voor een paar maanden heeft gevonden.
Je zou het niet zeggen, maar het hotel is open 
Fish and chips en een paar groentemoleculen 
Rustige parkeerplaats
Vandaag gereden: 194 km
