Midden in Bayern (Beieren) ligt de regio Hallertau, een onafzienbaar hoplandbouwgebied. Duitsland levert een derde van alle hop ter wereld, en daarvan wordt 80% in Hallertau geteeld. Hop is een woekerende en snelgroeiende klimplant – 10 cm per dag – en wordt hier tot zeven meter hoogte langs frames van ijzerdraad geleid. We boffen, want de oogsttijd begint nu: de velden die nog vol zijn tonen torenhoge planten waar het campertje maar klein bij afsteekt.
Veel boeren bieden ‘Hopfenerlebnisführungen’ aan voor toeristen, en wij bezoeken het Hopfen Erlebnishof Stiglmaier in Attenhofen. We worden hartelijk en haastig begroet door Elisabeth Stiglmaier, gekleed in lange broek, stoffig fleecevest en met een doek om haar hoofd. Ze is een stoere, snel pratende en beweeglijke vrouw, heel anders dan we ons hadden voorgesteld op basis van haar website. “Als hopambassadeur en biersommelier draag ik klederdracht”, grijnst ze. “Nu ben ik boer, bezig met de oogst.”
Of we even willen wachten in de bezoekerszaal, ze komt er zó aan. En even later komt ze binnen in een fris shirtje en met keurig gekamde haren. Eigenlijk ontvangt ze alleen groepen, maar voor ons maakt ze vanochtend een uitzondering. Ze schenkt ons hoplimonade – we zijn het er allemaal over eens dat het te vroeg is voor bier – en ligt een tipje van de hopsluier op.
In Hallertau worden 30 hopsoorten gekweekt. Bierbrouwers zoeken hun hop uit op basis van smaak, en als die hop dan toevallig uit Nieuw-Zeeland moet komen, dan is dat maar zo. Maar gelukkig zijn de smaken van de Hallertau-hop ook heel divers. Elisabeth laat het ons uitproberen: eerst de bloemen kneuzen, dan openscheuren en vervolgens ruiken. De Bavaria Mandarina heeft inderdaad een duidelijke citrusgeur, en de Hallertauer Mittelfrüh is kruidiger en zachter.
We krijgen een rondleiding om het verwerken van de hopoogst goed te bekijken en te ruiken. Nu hebben we geluk dat we maar met zijn tweeën zijn, want normaal gesproken is de droogtoren verboden terrein voor derden: veel te nauw, veel te steile trappetjes. De hopbloemen worden in drie etappes gedroogd: bovenin, halverwege en beneden. De gedroogde hop gaat deels direct naar de bierbrouwers, en wordt deels verwerkt tot korrels die lang houdbaar zijn.
Op aanraden van Elisabeth rijden we nog een stukje door naar de Stiglmaier hopvelden. Daar kunnen we de camper parkeren en rustig langs de velden lopen en de hop van dichtbij bekijken. We rapen ook wat strengetjes op van de grond, als een soort trofee om mee naar huis te nemen. Kijken hoe lang het lekker blijft ruiken…
We overnachten bij Brauereigasthof Schneider in Essing. Essing ligt in het Altmühltal, en de rivier de Altmühl mondt uit in de Donau. Enkele stukken van de Altmühl maken deel uit van het Main-Donaukanaal. Dat betekent dat sommige stukken 30 cm diep zijn en je er veilig kunt kanoën, en er op andere stukken riviercruiseschepen kunnen varen. Bijvoorbeeld van Rotterdam naar Boedapest. Het duurt even voor we het topografisch op een rijtje hebben (komt bij dat Altmühltal in het plaatselijke dialect lijkt op ‘oud metaal’… helemaal in de war!).
Josef Schneider (vierde generatie) geeft ons een rondleiding in het gloednieuwe gebouw waar de brouwerij en een aantal hotelkamers zijn gevestigd. Van buiten ziet het er netjes en traditioneel uit, van binnen is alles glimmend, onberispelijk en strak. “Het gebouw dat hier vroeger stond was vierhonderd jaar oud, we hadden geen zin in wéér een renovatie en kregen de gemeente zover dat we mochten slopen en opnieuw bouwen.” Er hangt een verhelderende fotocollage:
De Schneiders brouwen zes verschillende standaardbieren en daarnaast wisselende speciaalbieren. “We brouwen voor ons Gasthof en leveren aan de brandweer, verenigingen en enkele winkels.” In die volgorde. Josef is inmiddels 60, en vindt het tijd om binnenkort een stap terug te doen. Zijn zoons Matthias (net als hij brouwmeester) en Johannes (kok), vijfde generatie, met hun gezinnen mogen het stokje overnemen. “Ik hou me wel bezig met de kleinkinderen (zesde generatie), kunnen zij werken”, lacht hij.
Dat Johannes in de keuken met vaardige hand de scepter zwaait, proeven we dezelfde avond. Martijn heeft een forel, ik Knödel in paddenstoelenoomsaus, en allebei zitten we te smullen. Het bier smaakt ook lekker, en weer drinken we niet alles op. We worden er steeds beter in: halfvolle glazen achterlaten.
Top drie Schneider
- Hefeweizen met 16 punten, heeft veel aroma.
- Altbayerisches Rotbier met 15 punten, naar 200 jaar oud recept.
- Lager Hell met 15 punten.
Vandaag gereden: 232 km