De koffie en de eigengemaakte limonade van wilgenroosjes bij Gro en Erik smaken ons goed. Als we niet uitkijken blijven we hier de hele dag zitten. Erik vertelt over al hun gerealiseerde ondernemingen en ook over wat ze nog van plan zijn, zoals een eigen biologische distilleerderij en het uitbreiden van hun retreats met kitesurfen op ski’s, hiken, goed voedsel en zwemmen in de rivier. “De stresslevels van onze deelnemers schíeten altijd omlaag.” Veel mensen wachten af of ze gelukkig worden, zegt hij. “Maar ik word gelukkig als ik mijn leven vormgeef met allerlei projecten.” Een aantal jaar geleden heeft hij na een zwaar ongeluk hersenschade opgelopen. Met onder meer de Wim Hof-methode is hij zelf aan het revalideren geslagen en er bovenop gekomen. “Vandaar ook dat winterzwemmen in de rivier”, lacht hij.
Museum Rysstad
Erik is een inspirerend mens, maar toch moeten we vertrekken. Museum Rysstad is nu wel open en we bekijken de vier exposities: over een Noorse Zuidpoolexpeditie in 1957, Noorse wol en Noors breiwerk, folklore en bevers. De bevers die in Nederland uitgezet zijn, komen oorspronkelijk hiervandaan. Goed behapbaar museum, we zijn blij dat we toch weer terug zijn gegaan nadat we gisteren voor een dichte deur stonden.
Kaas van Caren
Op Uppigstog Gard in Valle, de boerderij van de Nederlandse Caren en David en hun twee kleine kinderen, kopen we een flink stuk halfom geiten-koeientomme bij Caren.
Caren en David hebben hun droom om een circulaire boerderij te runnen hier aanstekelijk waargemaakt. Caren is in charge voor de geiten, de zuivelproducten en de varkens (morgen worden er tien biggen afgeleverd) en David is verantwoordelijk voor de bijen, de kas en de moestuin en hij geeft les aan de volkshogeschool in biologische landbouw, duurzaamheid en natuur, een internationale leergang die hij zelf heeft opgezet. De kinderen doen ze samen.
Geitenmelk? Samen delen
Samen met Karin storten we ons tussen de 38 jonge geitjes. De 28 volwassen geiten staan een grondstuk verderop, net als in Slettene Hage met een Nofence-halsband. “De melk delen we, de mensen en de lammetjes. De geiten geven genoeg”, zegt Caren. De jonge geitjes hebben hier een zomer lang een vrolijk leven en worden dan geslacht. “We hebben een slachthuis uitgezocht waar ze het op een zo diervriendelijk mogelijke manier doen, zodat de geiten geen stress hebben. We willen niet dat onze dieren lijden. Bovendien is gestrest vlees minder lekker.”
De tien biggen die morgen komen, krijgen ook een kort maar goed leven. “Ze krijgen een terrein met beschutting waar ze kunnen rondstruinen en we geven ze als eten de wei die over is van het kaasmaken, overgebleven fruit en groente van de plaatselijke supermarkt en biologisch krachtvoer.” De varkens zijn bijna allemaal al gereserveerd door mensen en bedrijven uit de buurt. “We verkopen het vlees per half dier, al dan niet in stukken. Zo gaat dat hier.”
Ook hier is Slettene Hage bekend. “Klopt, dat is een van de verkooppunten waar we onze zuivelproducten verkopen. Verder leveren we veel aan horeca, zoals Brokkestøylen, en direct vanaf de boerderij.”
Museum Rygnestad
We rijden het weggetje van de boerderij door naar Rygnestad, een klein openluchtmuseum nog geen twee kilometer verderop. Het is gesloten (uiteraard) maar je kunt de gebouwen wel van buiten bekijken, en dat is ook de moeite waard.
De boerderij is inde zestiende eeuw bewoond geweest door de sageheld Vonde-Åsmund Rygnestad. Als huursoldaat heeft hij schilderijen en andere kunstschatten verzameld en hiernaartoe gebracht. Maar die zien we dus niet want de deuren zijn op slot.
Overnachten in Valle
We overnachten niet op een Nortripplek maar op de camping aan de rand van Valle: we hebben behoefte aan een echte douche, aan stroom om alle apparaten op te laden en bovendien is het slecht weer, dus het comfort van een camping is wel lekker. Op een verhard plekje met een snorrende vloerverwarming voelen we ons helemaal senang.
Vandaag gereden: 41 kilometer
