Agamemnon: mythe in Mycene

Waar Mycene lag was nooit een punt van discussie, want de toegangspoort met twee rechtopstaande leeuwen is altijd zichtbaar geweest en ook in de 18e en 19e eeuw kwamen er al toeristen om deze leeuwenpoort een bezoekje te brengen. In 1876 startte de beroemde archeoloog Heinrich Schliemann met de opgravingen van Mycene en hij deed direct spectaculaire grafvondsten: prachtige gave objecten van goud, zilver, brons en terracotta. Na 14 weken hield hij het weer voor gezien en namen andere archeologen het werk over, maar hij had slim zijn naam voor altijd aan Mycene verbonden.

Mycene is echt oeroud, de citadel werd rond 1600 v.C. op een heuvel gebouwd. Koning Agamemnon en zijn gezin hebben hier geleefd. We hebben geluk, want ook hier lopen leerlingen van een Nederlands gymnasium rond, uit Roosendaal dit keer. We stuiten op een groepje met een lerares die niet zo allround is als Rood Petje in Korinthe, maar wel enthousiast en bevlogen. Ze vertelt de jongeren het dramatische verhaal van Agamemnon die tijdens de Trojaanse oorlog te kampen kreeg met windstilte en daardoor niet kon uitvaren. Om de goden, en in dit geval in het bijzonder Artemis, gunstig te stemmen, moest hij zijn dochter Iphigeneia offeren. Met een smoesje liet hij haar overkomen uit Mycene, want hij voelde natuurlijk aan zijn water dat zijn vrouw Klytaemnestra zich met hand en tand zou verzetten tegen het doden van haar kind. Iphigeneia was bereid om zich op te offeren voor haar land, maar op het allerlaatste moment kreeg Artemis medelijden met het dappere meisje en werd ze gespaard. Klytaemnestra was ziedend dat haar man haar zo’n streek had geleverd, begon een verhouding met diens neef en plande de moord op Agamemnon.

De lerares neemt haar leerlingen mee in het verhaal. “Stel je Klytaemnestra voor die hier in haar paleis bovenop de heuvel uitkijkt richting zee. In de plaats Argos, tussen Mycene en de zee, werden vuren ontstoken waarmee de terugkomst van Agamemnon werd aangekondigd. Stel je de spanning voor, ze heeft hem jaren niet gezien en ze wil hem dood, dood…”  Haar leerlingen hangen aan haar lippen, en wij ook.

De citadel op de heuvel omvat een uitgebreid complex. Er is zelfs een geheime bron, die toegankelijk is via een uitgehakte trap die 18 m de berg indaalt. We lopen hem een stukje maar vinden hem eng. Het is pikkedonker, de treden en de wanden zijn nat en glad en het is stervensdruk met mensen die alleen de zaklantaarn van hun telefoon hebben om zich bij te lichten. We keren halverwege weer om. Nog nooit claustrofobisch geweest, maar nu wel.

De muren rond de citadel zijn op sommige plekken acht meter dik en gemaakt van enorme stenen. Cyclopische muren worden ze genoemd, omdat men dacht dat alleen cyclopen (eenogige mythische reuzen) sterk genoeg waren om ze te bouwen.

Er is ook hier weer een museum waar opgegraven voorwerpen (of replica’s ervan) worden tentoongesteld. Het is er lekker koel en ook hier genieten we weer van de ouderdom, de gaafheid en de schoonheid.

Ietsje buiten Mycene bevindt zich de ‘Schatkamer van Atreus’. Het is de graftombe van Agamemnon uit ca. 1300 v. C. Een nogal verwarrende naam, maar we weten inmiddels dat het geslacht van Tantalus het huis van Atreus wordt genoemd. Atreus was de zoon van Pelops (die door zijn vader Tantalus aan de goden werd opgediend) en de grootvader van Agamemnon. De tombe is altijd zichtbaar geweest en is dus al sinds jaren leeggeroofd.

Alsof we vandaag nog niet opgravingen genoeg gehad hebben brengen we ook een bliksembezoek aan Tiryns, waarvan je de Cyclopische muren vanaf de doorgaande weg ziet liggen. Deze citadel, waarvan de bouw startte in ca. 1400 v. C., is middenin een restauratie, waarbij men de muren iets meer zeggingskracht probeert te geven door ze weer enigszins op te bouwen.

Maar dan zijn we echt verzadigd qua historie en mythologie, en zoeken we verkoeling in de zee. Het strand van Tolo is zo’n 200 meter lopen/fietsen vanaf de camping – wij gaan fietsen, want het is een warme en onbeschutte verkeersweg. De zee is zalig, het water van 27 graden is perfect van temperatuur en we komen weer helemaal bij.

Vandaag gereden: 70 km