Een dag in het teken van oorlog, maar gelukkig ook van prachtig landschap en een crèche met jonge vogeltjes

Vandaag hebben we een vol programma in het stadje Sønderborg, maar we komen maar langzaam weg van Kegnæs, zo mooi is het hier – ook al is het weer niet echt geweldig. We starten de dag met een kleine strandwandeling, kijken onze ogen uit naar de bloemen langs de weg en als we dan bijna het schiereilandje af zijn, blijkt de vuurtoren gewoon open te zijn, je kunt erin! 

Zonsopgang boven zee
Sering, gouden regen, koolzaad: we weten niet waar we moeten kijken
Vuurtoren

De vuurtoren is onderdeel van het kustwachtstation van Als. Vijf kustwachters houden continu in de gaten welke schepen in de wateren van de Kleine Belt en het Flensburger Fjord varen. Hoewel we geen mens zien is de deur van de vuurtoren open en kunnen we naar boven klimmen. Het uitzicht is weids, ondanks het heiige weer.

Buscamper vanaf de vuurtoren

Sønderborg

We rijden door naar Sønderborg en parkeren de camper langs de straat in de buurt van het Alsik Hotel. Daar mag je gratis naar de 16e verdieping om van het uitzicht te genieten. Je moet je alleen van tevoren online aanmelden. 

Parkeren in de Helgolandsgade, met aan het eind van de straat het Alsik Hotel

Het uitzicht is mooi, ondanks – nog steeds – de heiigheid, en we kunnen zien waar we vandaag verder naartoe gaan: Slot Sønderborg aan de haven en landinwaarts Dybbøl Banke, met de Dybbøl Molen, het historische bezoekerscentrum en de militaire schuilplaatsen van de oorlog in 1864.

Slot Sønderborg aan de Als Sund (als deze gele brug en nog een andere brug er niet waren, was Als een echt eiland)

Omdat Sønderborg heel compact is, kunnen we de camper laten staan en alles lopend doen. We wandelen langs de Als Sund naar het kasteel, en dompelen ons daar helemaal onder. We hebben een combiticket voor vijf attracties in en rond Sønderborg, zodat alleen de desbetreffende code op de telefoon gescand hoeft te worden, lekker makkelijk. Kasteel Sønderborg is zeer de moeite waard; in het schitterende gebouw wordt 800 jaar geschiedenis van de grensregio getoond, en daarbij zijn we vooral enthousiast over de bovenverdieping, waar de 20e eeuw aan bod komt.

Smokkelen van drank en sigaretten

Achteraf gezien zou het beter zijn geweest om als eerste het Historisch Centrum ‘Dybbøl Banke’ te bezoeken, omdat de Deens-Duitse geschiedenis daar werkelijk helder uit de doeken wordt gedaan. Het museum in het kasteel gaat van enige voorkennis uit, en de meeste verklarende bordjes zijn in het Deens.

Na een interessant maar toch wel vermoeiend bezoek (je probeert toch alles te snappen en in een nauwelijks bestaand referentiekader te proppen) eten we een soort Subway-broodje (maar dan inheems-Deens) in het gezellige centrum van Sønderborg, en nemen de route door het voetgangersgebied naar de camper.

Rustige winkelstraat in voetgangersgebied

Dybbøl Mølle

Niet ver van Sønderborg, op het vasteland, ligt het plaatsje Dybbøl dat zijn naam heeft gegeven aan de molen en de militaire verdedigingsschansen waar je als bezoeker terechtkunt. Eigenlijk liggen molen en schansen dichter bij Sønderborg dan Dybbøl, maar dit is de plek waar in 1864 de slag om Dybbøl werd uitgevochten, vandaar die naamgeving. We bezoeken eerst de molen (ook hier geldt: we hadden echt dat bezoekerscentrum eerder moeten doen).  

Dubbøl mølle in renovatie, met rode beuk

Deze molen is de vijfde versie sinds de bouw in 1744. Blikseminslag, bombardementen, nog een keer bombardementen en kortsluiting werden hem steeds fataal. Maar als nationaal symbool van Deense onverzettelijkheid en moed werd hij telkens weer opgebouwd. Een molen is nou eenmaal een concreter symbool dan de loopgraven en opgeworpen schansen iets verderop. De huidige molen heeft tot 1990 dienst gedaan als graanmolen en is nu museum.

Historisch centrum Dybbøl Banke

Aan de overkant van de weg ligt het historisch bezoekerscentrum, dat museum waar we de dag dus mee hadden moeten beginnen. We bekijken twee films, waarbij je een koptelefoon krijgt zodat je individueel je taal kunt kiezen. En nu valt die Deens-Duitse oorlog eindelijk op zijn plek! Nou ja, zo’n beetje dan, oorlogen blijven natuurlijk bijzonder complex. Het ging in ieder geval om de hertogdommen Sleeswijk en Holstein, waar zowel Denen als Duitsers woonden. Ze vielen onder de Deense kroon, maar werden behandeld als zelfstandige staten. In 1863 dachten de Denen: Pik in, die hertogdommen zijn van Denemarken. De Duitsers, Pruisen waren het toen nog, waren not amused, en staatsman Bismarck verklaarde samen met Oostenrijk op 1 februari 1864 de oorlog aan Denemarken. Tegen deze overmacht was Denemarken niet opgewassen en na een korte maar zeer bloedige oorlog, waarbij hevig gevochten werd bij Dybbøl en op het eiland Als, werd op 30 oktober 1864 bij de Vrede van Wenen bepaald dat Sleeswijk en Holstein voortaan Pruisisch zouden zijn.

Denemarken voor en na de oorlog

Nadat Duitsland de Eerste Wereldoorlog had verloren, werd in 1920 in een referendum aan de inwoners van Sleeswijk gevraagd: “Wil je voortaan bij Duitsland of bij Denemarken horen?” De Denen in het noorden van Sleeswijk stemden voor Denemarken en de grens schoof flink op naar het zuiden. Vandaar dat we nu in Denemarken zijn. Tegenwoordig doet iedereen zijn best om in pais en vree te leven, en als toerist merk je niks van enige vijandschap. Dat is fijn, want het is reuze praktisch om vrijwel overal met Duits terecht te kunnen (sommige mensen geven de voorkeur aan Engels, maar de meeste maakt het niet uit). Deens spreken blijft toch wat lastig voor ons.

Duitsland en Denemarken zijn nu vriendjes

Sønderballe Strand Camping

We overnachten op de Sønderballe Strand Camping aan de Baai van Genner (Genner Bugt). De camping heeft een eigen strandje, waarvoor je de weg moet oversteken. Geen drukke weg, dus geen probleem. Het is een fijne camping; aardige mensen, leuke locatie, mooi sanitair.

Rustige groene camping tussen bos en water

Bij de avondwandeling langs de oever van de baai zien we een watervogel met meer dan 30 jonkies. Een crèche, zeggen we tegen elkaar. Na enig gepuzzel met telelens en google denken we dat het hier om de ‘zaagbek’ gaat, een vogelsoort die jonkies van andere ouders overneemt als die niet meer voor hun kinderen kunnen zorgen. Zo schattig, wat een opbeurend einde van deze oorlogsdag!

Heel veel jonkies

Crècheleidster = Zaagbek

Avondrust in de Baai van Genner

Vandaag gereden: 82 km